Het jaar 0 is niet alleen de markering van vóór en ná Christus, maar vooral de overgang van pré-historie naar de geschiedenis. Waar we bij de eerste genoemde historische periode het vooral moeten hebben van tastbare vondsten die ons een en ander over de oertijd leren, zijn er over de geschiedenis van de laatste 2000 jaren talloze geschriften bekend. Toch staat er op muren van de oude Amontempel te Karnak (Egypte 1500 voor Chr.) door de militaire chroniqueur Tjaneni een veldslag opgetekend van ver voor het jaar 0. Deze strijd ging tussen de legers van het oude Egypte en het land Kanaän. De slag vond plaats in de stad Megiddo (het huidige Israël) en staat bekend als de oudste oorlogsactiviteit die wij kennen. Natuurlijk zijn er voor die tijd ook vele oorlogen uitgevochten, doch daar is in geschrift of anderszins niets of nauwelijks over bekend. De Romeinen hebben – zoals wij vroeger allemaal op school hebben geleerd – misschien wel het meest de wapens ter hand genomen. De Romeinse vorsten stuurden bij elke belangrijke oorlog geschiedschrijvers mee om alle activiteiten op te tekenen. Ook hebben zij ervoor gezorgd dat wij veel te weten zijn gekomen over de oude Germanen. Eén van de eerste geschiedenis-boeken bevat de beschrijving over de beroemde Slag bij het Teutoburgerwoud in het jaar 9. Drie Romeinse legers werden toen in een hinderlaag gelokt door het veel kleinere leger van het Germaanse volk der Cherusken. Dit volk stond onder leiding van ene Arminius. Later gaf men deze generaal de naam Hermann, de Germaan. Keizer Augustus besloot daarna, dat de noordgrens van zijn rijk de Rijn zou blijven en de bewoners die ten noorden van de rivier woonden met rust te laten. In de tegenwoordige tijd zou men wellicht de naam (Mc)Manus hebben gebruikt. Maar dit terzijde. De allerbekendste veldslag is waarschijnlijk De slag bij Waterloo uit het jaar 1815. Keizer Napoleon werd daar door de Engelse, Duitse en Nederlandse troepen verslagen. De naam Waterloo wordt sindsdien vaak als metafoor gebruikt bij nederlagen in bijv. de (voetbal)sport.

In de voetbalwereld hebben ook diverse “veldslagen” plaats gevonden. Zo kunnen de ouderen onder u wellicht nog de wereldbekerwedstrijd herinneren tussen Estudiantes de la Plata en AC Milan. De harde en gemene confrontatie vond plaats in 1969. Milan had enkele maanden ervoor AJAX met 4-1 afgedroogd in de Europacup 1- finale. De Argentijnen stonden in die tijd bekend om hun smerige voetbal en de wit-blauwen deden tegen de Italianen hun reputatie eer aan. Spelers als Prati en Rivera, toen behorend tot de besten van Europa werden aan alle kanten geschopt, bespuugd en geslagen. Het ergste overkwam Nestor Combin. Hij werd bewusteloos geslagen en had behalve een kaakbreuk, een gebroken neus en diverse andere wonden. Op alle voorpagina’s van grote kranten stonden foto’s van de ernstig gehavende Combin. Het verhaal was echter nog veel bizarder. Combin werd na afloop zelfs gearresteerd! De Milanspeler had zijn wieg staan in Argentinië en werd gevangen gezet omdat hij de dienstplicht zou willen ontlopen. De Argentijnse junta wist zogenaamd niet dat de man inmiddels de Franse nationaliteit had aangenomen. Een troost was wel dat Milan als winnaar uit de strijd was gekomen. Deze gebeurtenis kreeg nadien nog een Nederlands component, want Feyenoord speelde in de tweede ronde tegen de Europacupwinnaar uit Milaan. Uit verloren de Rotterdammers met slechts 1-0. Thuis werden de Italianen met 2-0 verslagen. Dat seizoen sloot Wim van Hanegem aan bij de top van het betaalde voetbal. De “kromme” maakte in de tweede helft de 2-0 met een rake kopbal. In de eerste 45 minuten schoot Wim Jansen Feyenoord met een lucky shot naar de 1-0. De rest is geschiedenis. In september 1970 moesten de Maastadbewoners hun wereldbekerwedstrijden spelen tegen….Estudiantes. Met knikkenden knieën vertrokken de pupillen van trainer Ernst Happel naar Zuid-Amerika. Van Hanegem, Israël en Laseroms wreven echter verlekkerd in hun handen met de voetbalslag in het vooruitzicht. Hoewel spelers als Moulijn en Kindvall vele gore tackels moesten ontwijken, viel het aantal blessures enorm mee. Waarschijnlijk hielden de schoften van Estudiantes zich in, omdat zij na de wedstrijd van het jaar ervoor vreesden voor zware sancties van de FIFA. De wedstrijd eindigde in een uitstekende 2-2. In Rotterdam bleef het lange tijd 0-0, maar diep in de tweede helft schoot invaller Joop van Daele Feyenoord naar de verdiende overwinning. Na de goal kwam de ware aard van het Argentijnse tuig weer naar boven. Kort na de 1-0 werd van Daele diverse malen hard onderuit gehaald. De lange Rotterdammer droeg een zgn. ziekenfondsbrilletje en afloop van de wedstrijd pakte de trainer van de Argentijnen uit nijd de bril en smeet hem in het gras. Dé kans om wraak te nemen dacht één der Estudiantesspelers en ging met zijn rechterschoen expres op het brilletje staan. Van Daele en zijn medespelers lieten zich gelukkig niet uit de tent lokken en bleven kalm. In de persconferentie die de volgende dag plaatsvond aan de andere kant van de Atlantische Oceaan zou de oefenmeester vragen om een algeheel verbod van brillen. Men moest elkaar met gelijke wapens bestrijden zo was zijn motivatie.

Vier jaar later, toen het Nederlandse voetbal zijn eerste hoogtepunt beleefde tijdens het WK in West-Duitsland, vond het Braziliaanse team het nodig om Cruyff en consorten via spijkerhard spel over de kling te jagen. Op Youtube kunnen we echter zien dat ook Oranje zich niet onbetuigd liet. Spelers als Neeskens, Krol, Suurbier en van Hanegem probeerden voortdurend het voetbalspel een nieuwe dimensie te geven door in de tweede helft vechtsporten als karate en kickboksen toe te voegen.

In de na-oorlogse jaren van voetbalclub OVS vond ooit een veldslag plaats tussen vrouwelijke supporters van de tegenstander en de rood-witten uit Oudewater. Langs de lijn was de sfeer (de naam van de tegenstander is mij helaas ontschoten) al vanaf het eerste fluitsignaal grimmig. Na enkele harde overtredingen van OVS besloot het feminiene gedeelte van de aanhang van de opponent tot wraak. De dames stormden massaal het veld op en sloegen de OVS-ers waar zij hen maar konden raken. Niet met de vuist, maar met zwarte paraplu’s. De Oudewaterse supporters – zij waren zwaar in de minderheid – doken daarop diep weg in hun opgestoken kragen. Onverzettelijk, Vastberaden en Solidiar oké, maar er zijn grenzen! Tegenwoordig is de sportiviteit vaak ook ver te zoeken. Lees de kranten er maar op na. Van hoog tot laag, laten we zeggen van de veteranen tot de Championsleague is (verbaal) geweld bijna tot norm verheven. Bij de veteranen van de FC Oudewater is geen sprake van geweld. De leiding der vets staat er bij de KNVB goed op, want na diverse cursussen conflictbeheersing en het doorspitten van het handboek der psychologie én een opleiding Zen, zijn de twee coaches in staat om de moeilijkste wedstrijden tot een goed einde te brengen. Kom eens kijken op de zaterdagen en u zult zien dat dit team als voorbeeld geldt voor het gehele voetbal. Vanaf de koffie, een half uur voor aanvang tot aan de bitterballen van Gert na afloop, valt er geen onvertogen woord. Ook wanneer de tegenstander Jan Eyk c.s. uit de tent probeert te lokken met gevaarlijke tackles en verbaal geweld, blijven de oudjes van de FCO zich als gentlemen gedragen. Niet dat dit altijd even makkelijk gaat hoor. Soms – zoals afgelopen zaterdag in de confrontatie tegen buur Linschoten – moeten de coaches alle zeilen bijzetten. De veendorpers (Leo de Wit vindt dit een prachtig woord) zijn soms ware meesters in het uitlokken van overtredingen. Een aantal jaren geleden werd VVL – OVS zelfs gestaakt. Enkele OVS- veteranen konden zich toen helaas niet beheersen en hanteerden de botte bijl als antwoord op het vervelende gedrag van sommige VVL-ers. De scheidsrechter was ten einde raad en besloot daarom tot een afkoelingsperiode. De KGL en de GGL wenkten naar de man in het zwart en na een kort overleg besloot de beste man tot het laatste fluitsignaal. Het wedstrijdformulier bleef leeg. De vele rode en gele kaarten zouden de coaches van VVL en OVS een slechte naam bezorgen, zo was de mening. Jaap besloot een opvoed-cursus bij het LOI te gaan volgen en zijn maat – hij bezat toen al geweldige pedagogische kwaliteiten – zou zijn mentor worden. Aan de andere kant vroeg de jongste van de leiding een cursus zelfbeheersing aan. Deze opleiding zou ook in andere facetten van het leven zijn vruchten kunnen afwerpen…

Bijna alle spelers wilden hem daarbij steunen. Ook zij zouden er veel van kunnen opsteken. Later bleek dat hun vrouwen hierop hadden aangedrongen. De reden hiervan laat zich raden. Jammer genoeg hadden enkele oud-OVS-ers lucht gekregen van de sportieve wind die bij de veteranen was gaan waaien en wezen er vilein op dat de uw schrijver als voetballer van het OVS 3 ooit eens een “vakantie” van twee jaar (!) boven het hoofd hing. De toenmalige tuchtcommissie viel van verbazing achterover toen zij de naam van de geweldpleger ontdekten. Jan M. – als beginnend makelaar stond hij bij de KNVB afd. Gouda heel goed aangeschreven – ging niet akkoord met de straf en legde in zijn verweer uit dat e.e.a. te wijten was aan een bewuste persoons-verwisseling. Op hoge poten verwittigde hij toen de voorzitter. De ware schuldige kreeg nadien enorm last van wroeging en besloot tot een mea culpa. Het toenmalige OVS-bestuur was echter furieus en nam de fraude heel serieus. Gelukkig was de secretaresse van de rood-witten erg gecharmeerd van de ware overtreder en schreef hem daartoe een hartverwarmende brief. Het A-viertje bewaart uw hij tussen alle andere lofbetuigingen. De vernedering was echter groot en daarom besloot de arme man zijn leven te verbeteren en scheidsrechter te worden. Zijn empathische vermogen zou daar veel baat bij hebben gehad en heden ten dage vaak van pas komen. Zo ook afgelopen zaterdag in de streekderby tegen Linschoten. Daarover later meer.

Om twaalf uur betraden de veteranen kleedkamer 7. Met wel 16 frisse spelers, waaronder Jeroen v.d. Velde, was het zelfvertrouwen optimaal. Rien floot af en de eerste 10 minuten hadden wij warempel het beste van het spel. Het is nl. alweer jaren terug dat wij de confrontatie met de andere rood-witten winnend konden afsluiten en na dit veel belovende begin kregen sommige spelers het idee dat we zelfs konden gaan winnen. Ignace had vandaag een plek op het middenveld en was gemotiveerd tot op het bot. Hij strooide kwistig met passes, rende van box to box en tacklede waar nodig. Verdiend kwamen we op 1-0 en de maker was de eerder genoemde Ignace. Tegenstander VVL kroop uit zijn schulp en zette steeds meer druk op middenveld en achterhoede. De liberaal was blijkbaar de man die gezocht werd, want er ontstonden enkele felle disputen tussen hem en zijn tegenstander. Na de zoveelste verbale twist riep de referee de aanvoerders bij zich en waarschuwde hen, dat wanneer het wederom zou botsen, hij niet zou schromen voor beide kanten rood te trekken. De alarmbellen gingen af bij de leiding en prompt haalde Jaap zijn nieuwe Samsung tevoorschijn om met zijn maat digitaal te kunnen overleggen. Voordat hij echter het apparaat aan de praat kreeg, onstond er rond de middenlijn weer een kleine verbale veldslag. Terwijl Jaap driftig op de knopjes van zijn smartphone stond te drukken besloten Jan en de GGL in te grijpen. Hoewel de FCO-speler zeker geen éénzijdige schuld droeg, leek het toch verstandig hem naar de kant te halen. Verdere escalatie bleef daarom uit en Linschoten liep soepeltjes uit naar een 1-5 zege. De angel was duidelijk uit ons elftal, hoe Richard en André ook sleurden. Zonder noemenswaardig veel uitgespeelde kansen te creëren was VVL in de tweede 45 minuten heer en meester. Nee, het gevaar kwam vooral uit de tweede lijn en van de 5 goals waren er zeker 3 van fikse afstand.

In de catacomben probeerde Roeland bij Jan en de GGL de (voetbal)zenuwen bloot te leggen. Wanneer hij voortdurend tegenstrijdige opdrachten kreeg, kon hij zijn kwaliteiten nauwelijks benutten, zo sprak de linksback op verwijtende toon. Ook deze kleine verbale veldslag werd vakkundig in de kiem gesmoord. “Je bent man of the match Roeland!”, probeerde Jaap sussend. Jan en uw scribent keken elkaar aan schudden met hun hoofden. Zonder te spreken wezen zij naar de CEO. Glunderend streelde hij voorzichtig zijn edele delen. Henk trachtte te antwoorden met een vunzige opmerking, maar werd direct de mond gesnoerd. Ook hij werd trouwens vanwege onwelvoeglijk taalgebruik gewisseld.

Aan de ronde tafel gezeten – een opvoedkundig novum bij de veteranen – werden de ontstane plooien weer glad gestreken en was Cees zoals zo vaak de grote animator. Nauwelijks over voetbal pratend probeerde hij de lachers op zijn hand te krijgen. Jaap stond nog steeds met zijn Samsung in zijn handen en probeerde een Appje naar de keuken te sturen. Na enkele aanwijzingen van Gerard Miltenburg – hij is tegenwoordig een graag geziene gast in de sociale media en ontpopt zich steeds vaker tot de Oudewaterse Alexander Klöpping – kwam Jaaps opdracht door bij keukenprins Gert. De kleine leider had waarschijnlijk iets te vaak het Appje doorgezonden, want de Kats-telg kwam ieder kwartier met een enorme schaal frituur langs. Aan de bar zat Hans Sas zich ondertussen te verbijten aan een glutenvrij broodje met een smeersel op sojabasis. Nadat hij op de eerste ledenvergadering een ellenlange verhandeling had gehouden over gezond eten – de voorzitter trok na 10 minuten trouwens de microfoon voor zijn neus weg – besloot hij na de weinige respons uit de vergadering het heft zelf in handen te nemen. In een hoek van de benedenhal verkoopt hij tegenwoordig samen met Wil v.d. Neut (ook al zo’n gezondheidsfreak) gezond voedsel. Als leiders van het A-elftal verbieden zij overigens hun jongens vet te eten én verplichten zij de spelers tot het drinken van soja-melk. Tegenstander VVL was na afloop erg tevreden over het optreden van scheidsrechter Rien v.d. Stok en nog meer gecharmeerd van de pedagogische know how der FCO-leiding. Eu beloofde in navolging van zijn FCO-collega’s binnenkort de cursus Effectief leiding geven van de Amerikaanse psycholoog Thomas Gordon te gaan volgen. Het tweede deel, Opvoeden tot zelfdiscipline, had hij ook reeds aangevraagd. Deze poging tot zelfreflectie is een geweldige stap voorwaarts. Hulde Linschoten! Weer een stap voorwaarts naar een vreedzame voetbalwereld.